3 ayrı nükleer için düğmeye basıldı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın başlattığı “Milli Enerji ve Maden Politikası” çerçevesinde, Türkiye yıllardır hayalini kurduğu nükleer enerjiyle tanışacak. Bu çerçevede 3 ayrı nükleer santral projesiyle ilgili çalışma yapılıyor. 4’er reaktör ve toplam 9 bin 280 megavat kurulu güce sahip olacak Akkuyu ve Sinop’a inşa edilecek nükleer santrallarda önemli aşamalar kaydedilirken, üçüncü santral için yer belirleme çalışmaları devam ediyor. Üçüncü santralın, Trakya bölgesinde kurulabileceği belirtiliyor. Bu santralların devreye girmesi ile Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu elektriğin en az yüzde 15’i nükleer enerjiden karşılanacak. Türkiye, nükleer santralla ilgili ilk somut adımı, 12 Mayıs 2010’da attı.

Gazete Habertürk'ten Esra Nehir'in haberine göre Rusya ile “Akkuyu Sahasında Bir Nükleer Güç Santralının Tesisine ve İşletimine Dair İşbirliğine İlişkin Anlaşma” imzalandı. Anlaşma kapsamında, aynı yıl proje şirketi olan Akkuyu Nükleer AŞ kuruldu. Şirket, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan ÇED olumlu kararını, EPDK’dan 49 yıl süreli elektrik üretim lisansını, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’ndan (TAEK) sınırlı çalışma iznini aldı. Her biri bin 200 megavat gücünde dört üniteden oluşacak Akkuyu’nun, bin 200 megavatlık ilk ünitesinin 2023 yılında işletmeye alınması hedefleniyor. Akkuyu’nun, TAEK’ten genel inşaat izni alması ve bu yıl içinde ilk kazmayı vurması planlanıyor.

ROSATOM ORTAK ARAYIŞINDA

Akkuyu’ya ilişkin son günlerde önemli gelişmeler yaşanıyor. Akkuyu santralını inşa edecek olan Rusya’nın kamuya ait nükleer enerji şirketi Rosatom, projeye Türk ortak olarak Elektrik Üretim AŞ’yi (EÜAŞ) dahil etmek için görüşmeler yapıldığını açıkladı. Akkuyu Nükleer AŞ’nin yüzde 49’una, Cengiz- Kolin- Kalyon’dan (CKK) oluşan konsorsiyumun ortak olacağı belirtilmiş, aradan geçen süreye rağmen ortaklığı resmiyete dökecek hissedarlar anlaşması imzalanmıştı. Ancak CKK’nın projeden çekildiği belirtildi.

ARZ GÜVENLİĞİ

Nükleer enerjinin arza dahil edilmesi ile artan elektrik talebi karşılanacak, ithal yakıtlara bağımlılık riskleri azalacak. Kurulacak nükleer santrallar ile Türkiye’nin elektrik enerjisi portföyü genişleyip kaynak çeşitliliği artacak.

SİNOP’UN İLK FAZINDA SONA DOĞRU

Sinop’a nükleer santral projesi için 3 Mayıs 2013’te Japonya ile nükleer santral yapımı ve işbirliğine ilişkin hükümetler arası anlaşma imzalandı. İnceburun’a Japon-Fransız ortaklığıyla inşası planlanan proje, fizibilite, hazırlık, inşaat ve işletme olmak üzere 4 fazdan oluşuyor. Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) sürecinin başladığı projenin ilk fazı olan fizibilitede sona yaklaşılırken, mart ayında teknik ve ticari fizibilite raporu Enerji Bakanlığı’na sunulacak.

27 BİN KİŞİYE İSTİHDAM

Akkuyu ve Sinop nükleer santralları, inşaat aşamasında 20 bin, işletme aşamasında 7 bin kişiye iş imkânı sağlayacak. Nükleer enerji alanında uzman kadro yetiştirmek amacıyla Rusya’nın MEPhI Üniversitesi’ne gönderilen 230 Türk öğrenciden 35’i mezun olmaya hazırlanıyor. Staj dahil 6.5 yıllık eğitimlerini 28 Şubat’ta tamamlayacak olan Türk öğrenciler, Akkuyu nükleer santralında mühendislikten yöneticiliğe kadar farklı alanlarda istihdam edilecek. Söz konusu eğitimlerin Türkiye’de de verilmesi sağlanacak. Bu amaçla, nükleer alanda mühendislik eğitimi veren bölümler açılarak ve mevcut meslek liselerinin ve meslek yüksekokullarının müfredatına nükleer özelinde dersler eklenecek. Böylece, sadece elektrik üretimi değil nükleer tıptan tarıma, uzay çalışmalarından sanayiye kadar çok geniş bir yelpazede çalışmalar ve altyapı güçlendirilecek.

ELEKTRİK ÜRETIMİNDE NÜKLEERİ PAYI

448 reaktör isletmede, 58 reaktör inşa halinde.

Toplam kurulu güç 391 bin 744 megavat.

YERLİ ÜRETİCİLER NÜKLEERLE TANIŞACAK

Nükleer santral projeleriyle yalnızca enerji kaynakları çeşitlenmeyecek, yerli üretime de katkı sağlanacak. Yaklaşık 550 bin parçadan oluşan nükleer santral projeleri, imalat sektöründe yaratacağı dinamizm ve istihdam imkânlarıyla birlikte, yerli sanayiye katma değer sunacak. Akkuyu ve Sinop projeleri kapsamında nükleer standartlara uygun ekipman üretip malzeme tedarik edebilecek yerli firmalara yaklaşık 16 milyar dolarlık iş imkânı doğacak.

NÜKLEER ENERJİDE SON DURUM NE?

Dünyada bugün elektrik üretiminin yüzde 11’i nükleer enerjiden sağlanırken; toplam 448 nükleer santral (reaktör) işletmede, 58’i ise inşa halinde. İşletmede olan nükleer santralların toplam kurulu gücü 391 bin 744 megavata ulaştı. Fransa elektrik üretiminin yüzde 72.3’ünü, Ukrayna yüzde 52’sini, Belçika yüzde 51’ini, İsveç yüzde 40’ını, Güney Kore yüzde 30’unu, Almanya yüzde 13’ünü ve ABD yüzde 20’sini nükleerden gerçekleştiriyor.

NÜKLEER ENERJİ NEDİR?

Büyük atomların (uranyum, plütonyum) parçalanması ya da küçük atomların (hidrojen) birleşmesi sonucu açığa çıkan enerjidir. 1879 yılında uranyumun keşfi ile başlayan ve 1934 yılında atomun kontrollü bir şekilde parçalanması ile devam eden süreçte günümüzdeki nükleer teknolojinin temelleri atıldı. ABD ve Rusya başta olmak üzere birçok ülke nükleer enerjiden faydalanılması yönünde yoğun çalışmalar gerçekleştirdi. Bu çalışmaların sonucunda atomların parçalanması sonucu açığa çıkan ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştürecek sistemler geliştirildi. Nükleer santrallar, nükleer enerjinin kontrollü ve sürdürülebilir bir şekilde elde edilmesini sağlıyor.