Elektrik kontağı kaynaklı yangın özellikle ülkemizde sıkça meydana gelen ve kamuoyu tarafından nedenleri çok iyi bilinmeyen, alınabilecek önlemler konusunda gerekli bilincin oluşmadığı son derece tehlikeli ve sinsi bir tehdittir. Evlerde ve işyerlerinde meydana gelen yangın felaketleri birçok kez ana nedenin tespit edilememesi sebebiyle elektrik kontağından çıkan yangın şeklinde lanse edilerek üstü örtülmektedir. Ancak, gaz sızıntısı, sobadan kıvılcım çıkması ya da küçük çocuklarca kazara çıkarılan yangınlar hariç tutulduğunda elektrik enerjisi kaynaklı yangınların azımsanamayacak bir seviyede olduğu söylenebilir.
Elektrik kontağının meydana gelmesi ile yangına sebebiyet vermesi, temelde kabloların aşırı ısınması ve kabloları saran plastik yalıtım malzemelerinin yanmaya başlaması ile meydana gelir. Bakır ve Alüminyum iletkenler teknik olarak akkor hale gelinceye kadar akımı iletebilirler, ancak izolasyonları belli sıcaklıklara dayanabilir ve bu sıcaklıklar geçildiğinde izolasyon malzemesi erir ve özelliğini kaybeder. Buda oldukça etkili bir yangının başlangıcı olabilir. Her ne kadar kablolar duvar içlerinde döşenmiş vaziyette bulunsa da, kablo hatları üzerinde buat kapakları da dahil çoğu kez plastik malzemeler kullanılır ve plastik ısındığında kolaylıkla yanan bir malzemedir.
Elektrik kontağı, faz ve nötr tabir edilen canlı ve ölü hatların kontrol dışı birbirine temas etmesi sonucu kısa devre şeklinde meydana gelir. Elektrik kontağı oluşması sırasında kablolarda çok yüksek elektrik akımları oluşur ve kablolar yalıtım malzemeleriyle birlikte ısınmaya başlar. İki kablonun birbirine kazara temas etmesinin birçok sebebi olabilir. Başlıca sebepler fare, köstebek ve yarasa gibi kemirgen canlılar tarafından kablo yalıtım katmanlarına zarar verilmesi, hafriyat çalışmaları sırasında kablolara fiziki zarar verilmesi gibi etmenlerdir. Kablolara verilen zararlar dışında, bazen de kablolardan beslenen elektrikli aletlerin kendi içlerinde oluşan kısa devreler yani kontaklar meydana gelir. Özellikle fazla akım çeken ısıtıcı, klima, buzdolabı, elektrik motoru gibi aletlerde meydana gelebilecek iç arızalar sonucu oluşabilen bu kontaklar da ayrı birer risk unsurudur.
Elektrik kontağı ile oluşan yüksek akım ve akabinde meydana gelen aşırı ısınmayı engelleyebilecek ilk unsur sigortadır. Sigorta, ev ya da işyeri hattının hesap edilen elektrik yüküne izin verebilecek bir değere göre seçilir ve belli bir sınırın üzerinde akıma ve dolayısıyla oluşan risklerin ortaya çıkmasına izin vermez. Ancak, sigortaya rağmen elektrik kontağı ve yangın oluşması nasıl meydana gelir sorusunun cevabı sigortanın yanlış seçilmiş olması, ince tellerle tamir görmüş olması, bazen sigorta doğru seçilmiş olsa bile elektrik yükünü taşıma kapasitesinden uzak ucuz kabloların kullanılmış olması da kazaya davetiye çıkarır. Binaların elektrik hatları tasarımı yapılırken maliyeti düşürmek için düşük kapasiteli ucuz kablo kullanılması, meskenin elektrik yükü dağılımının sigortalara yanlış şekilde yapılması ve dengesiz yük dağılımı sonucu sık sık oluşan sigorta atmalarına karşı sigortaların değiştirilerek sınır değerlerle oynanması en kritik hatalar arasındadır. Bir diğer yaygın hata da topraklama işleminin usulüne uygun yapılmamasıdır.
KAYNAK:PUSLAHABER