Birçoğumuzun bildiği üzere elektrik enerjisinin üretilmesi, iletilmesi, dağıtılması çalışanlar açısından hayli meşakkatli ve tehlikeli süreçler içerir. Peki, elektrik enerjisinin bu süreçlerden geçerek evimize, fabrikamıza, işyerimize ulaşmasında emeği olan çalışanların sorunları hakkında yeterince bilgi sahibi miyiz?
154 kV ve daha yüksek gerilim seviyesinde işletilen tesislerde, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinin 60. Maddesine istinaden işletme sorumlusu olarak en az bir Elektrik Mühendisi bulunması gerekmektedir. İşletme Sorumlusu Mühendis (S.M.M.) eğitimi ise ElektrikYüksek Gerilim Tesisleri Yönetmeliği kapsamında Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) tarafından verilmektedir. Lakin İşletme Sorumlusu Belgesi 154 kV ve üzerindeki tesislerle alakalı olduğundan daha çok TEİAŞ’ı (Türkiye Elektrik İletim A.Ş.) ilgilendiren bir konudur. TEİAŞ ise bu belgeyi işletme halinde olan Trafo Merkezlerinde kendi Mühendislerinden istememekte ama işletmesini özel sektöre verdiği Trafo Merkezlerinde çalıştırdığı Elektrik Mühendislerinden S.M.M. belgesi istemektedir.
Yine Yüksek Gerilim Tesislerinde çalışacak Mühendis dışındaki personele Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yetki Belgesi Eğitimi aldırılması gerekmektedir. Bu belge ise şu anda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca yetkilendirilmiş üç kurumun eğitim merkezleri tarafından verilmektedir.(TEDAŞ, TEİAŞ, EÜAŞ)
Anılan eğitim uygulamalı ve teorik olarak toplam 120 saattir. TEDAŞ bu eğitimleri Ankara, İstanbul, İzmir, Erzurum ve Erzincan Eğitim merkezlerinde, TEİAŞ Manisa/Soma EÜAŞ ise İstanbul/Kumburgaz Eğitim Merkezlerinde vermektedir.
1994 yılından önce sadece Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) tarafından verilen EKAT yetki belgesi eğitimi, zamanla TEK’in bölünmesi ve TEİAŞ, EÜAŞ, TEDAŞ gibi kurumların ortaya çıkması ile bu kurumlarca da verilmeye başlanmıştır. Zamanla anılan Kurumlar arasından çalışma farklılıklarının oluşmasından dolayı her kurum EKAT eğitiminin içeriğini değiştirmiştir. Durum böyle olunca TEDAŞ EKAT eğitimlerinde daha çok orta gerilim ve alçak gerilim tesisleriyle ilgili konulara ağırlık vermekte, EÜAŞ daha çok elektrik üretimiyle ilgili konulara ağırlık vermekte, TEİAŞ ise daha yüksek gerilim olan 154 ve 380 kV gerilim seviyeleri konusunda eğitim vermektedir. Hal böyle olunca zamanında tek olan EKAT eğitim içerikleri değişmiş ve bu kurumlar birbirlerinin belgelerini tanımaz yada kabul etmez hale gelmiştir. Buda sektörde çalışan personeli mağdur etmektedir.
Her bir EKAT eğitimi yaklaşık olarak kişilere 5.000 TL ye mal olmaktadır. TEİAŞ’tan belge almış birinin belgesinin TEDAŞ, TEDAŞ’dan belge almış birinin belgesinin EÜAŞ tarafından tanınmaması çalışanları maddi manevi mağdur etmektedir.
Konuyla ilgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezdinde bu kurumlar zaman zaman bir araya gelmiş ama sonuç alınamamıştır.
Aynı zamanda TEİAŞ ve EÜAŞ EKAT eğitimlerini bir kez verirken TEDAŞ kendisinden belge alanları 5 yılda bir yenileme eğitimine tabi tutmaktadır.
Tüm bunların dışında Elektrikle ilgili Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları Hakkındaki Yönetmelikte Fen Adamlara gruplara ayrılmış ve en düşük 3. Grupta yer alan Teknisyenlere 500 KW ‘a kadar 36 kV tesislerin bakım onarım ve işletmesi konusunda yetki vermiştir. Fen Adamları yönetmeliği ile verilen yetkinin Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği ile geri alınması da büyük bir çelişkidir. Elektrikle ilgili Fen Adamları Yönetmeliğine göre 36kV tesislerde çalışabilmek için ilave bir eğitim almaya gerek yoktur.
Kaynak: Enerji magazin/Hüseyin ÖKELEN 
| Bu haber 6146 defa okunmuştur.
.jpg)
.jpg)
